Genel
MOTORLARDA YAĞLAMA VE YAĞ SEÇİMİ
İki cismin temas ettikleri yüzeylerde birbirlerinin üzerinde hareket etmelerine direnç gösteren kuvvete sürtünme denir; bu direnç ancak temas yüzeylerini yağlayan bir maddenin varlığı ile azaltılabilir. Motorlarda da hareketli parçaların sürtünmesini azaltmak için yağlanmaları gerekir, bunun yanı sıra motorlarda yağlama:
- Madeni teması önleyerek aşınmaları azaltma,
- Pistonla silindir arasında sızdırmazlık sağlama,
- Sürtünmeden doğan fazla ısıyı alarak pistonları soğutma,
- Koruma sağlayarak korozyonu engelleme,
- Yanma sonu oluşan artıklarını önleme ve temizleme amacına hizmet eder.
Motorlarda önemli yağlama şekilleri şunlardır.
- Çarpmalı yağlama: Bu sistemle yağlanan motorlarda genellikle biyel başında bir kelepçe bulunur ve krank milin dönmesiyle bu kelepçe kartere dalarak piston ve yatakları yağlanmasını sağlar.
- Pompalı ve çarpmalı yağlama: Bu sistemin çarpmalı yağlama sisteminden tek farkı kelepçenin dalacağı çanakların olmasıdır.
- Basınçlı yağlama: Pompanın gönderdiği basınçlı yağ ile ana yatak ve kam mili yatakları yağlanır.
- Tam basınçlı yağlama: Bu sistemde yağ, motorun piston pimi haricindeki yağlanması gereken yerlerine basınçlı olarak gönderilir.
Motorunuzda kullanacağınız yağlama yağını seçerken aşağıda belirtilen şu özellikleri dikkate alınız:
- Kullanacağınız motor yağı uygun ve sabit bir viskoziteye sahip olmalıdır.
- Yağlanan yüzeylere iyi bir şekilde yapışarak en zor şartlarda bile koruma sağlamalıdır.
- Yüksek film mukavemeti olmalı, yataklarda oluşan yüksek film basınçlarında kolayca yırtılmamalıdır.
- Motor parçalarını korumalı, herhangi bir şekilde korozyona neden olmamalıdır.
- Motorun yağ pompası tarafından alçak akma noktası ve düşük sıcaklıklarda bile emilebilmelidir.
- Havayla, suyla veya yakıtla birleştiğinde çökelti yapmamalıdır ve köpürmemelidir.
- Yanma sonu oluşacak artıkları temizlemelidir.
- İçine karışabilecek yabancı maddelerin birleşmesine engel olup bunları dağıtmalıdır.
- Zehirli veya patlayıcı olmamalıdır.
- Güvenli ve ekonomik olmalıdır.
