Plastik veya metalden yapılmış, eğilip bükülebilen ve güvertede bağlama işlerinde kullanılan değişik kalınlıktaki örgülere halat denir. Halatlar denizciliğin temel ekipmanlarından biridir, düğümsüz olarak roda halinde kuru ve temiz bir şekilde saklanırsa uzun yıllar dayanır. Teknelerde kullanma amaçlarına göre değişik malzemelerden yapılmış değişik tiplerde halatlar kullanılır, bunlar genel olarak 3 gruba ayrılır:
- Keten veya Manila gibi bitkilerin liflerinden örülmüş Bitkisel Halatlar
- Naylon, polipropilen, kevlar, spektra, teknora veya dakron gibi sentetik fiberlerden üretilmiş Sentetik Halatlar
- Genellikle normal veya paslanmaz çelik tellerden üretilmiş Tel Halatlar
Diğer halatlara göre hava şartlarına daha dayanıklı ve kolay sarılabilir olduğu için en çok kullanılan halat türü Naylon Halatlardır. 3 kollu naylon halatlar meydana gelebilecek gerilme şoklarına karşı esnekliklerinden dolayı en çok tercih edilen bağlama halatı tipidir.
Dakron halatlar fasla esneklik istemeyen yerlerde, daha çok yelkenlilerde kullanılır.
Polipropilen halatların en büyük avantajı sudan hafif olması sebebiyle suyun üzerinde yüzebilmesidir.
Halatın örüldüğü malzemenin en ince parçasına lif denir. Liflerin bir tarafa bükülmesiyle elde edilen kısıma flasa, flasaların bükülmesiyle elde edilen parçaya kol adı verilir; en sonunda kollar hepsi bir arada bükülerek halatı meydana getirir.
Halatlar genellikle iki şekilde yapılır, ya kollar birbiri üzerine sarılır (Kollu Halat) ya da ortadaki bir kol üzerine bir örgü düzeni içerisinde örülür (Örme Halat).
Örgü halatlar makaralarda çok daha kolay işlerler ve aynı burgatadaki kollu halatlara göre çok daha dayanıklıdırlar.
Bitkisel ve sentetik halatlar çevreleri ile ölçülürler, halat ölçü birimi Burgata’dır (1 burgata=2.5 cm veya 1 pus) Tel halatlar çaplarıyla ölçülürler, ölçü birimleri Pustur’dur.
TEKNENİZDE KULLANACAĞINIZ HALATLAR
Teknenizde kullanmak için iki tip halat düşünmek zorundasınız: birincisi teknenizi her zaman bağlayacağınız devamlı olarak kullanacağınız halatlar; diğerleri ise manevra esnasında veya başka bir maksatla geçici hizmetler için kullanacağınız halatlar.
Teknenizde daima 6 halat bulundurmanız gerekir, bu halatlar sırasıyla:
1. Baş Parima
2. Baş Koltuk ( Açmaz da denir)
3. Baş Pürmeçe
4. Kıç Pürmeçe
5. Kıç Koltuk ( Açmaz da denir.)
6. Kıç Parima halatlarıdır.
Bu halatların her birinin boyutu (olmadı en az 2 tanesi) tekne boyunun %10 ila %20 fazlası kadar olmalıdır. Tekneniz iskeleye aborda olduğunda kullanacağınız halatların seçiminde aşağıdaki tabloyu kullanabilirsiniz:
Tekne Uzunlugu |
0 -9 m. |
9 – 12 m. |
12 – 15 . |
15 – 18 |
Halat Çapı (inç) |
3/8″ |
7/16″ |
1/2″ |
5/8″ |