DENİZDE NEZAKET KURALLARI

Denizcilikte tüm denizcilere ve gemilere, askeri ve resmi makamlara karşı gerek seyir halinde, gerekse limanlarda birtakım nezaket  kuralları uygulanır. Ayrıca sancak ve amblemlere karşı uyulması gereken saygı kuralları vardır.

Seyir halinde gemiler arasında selamlaşma,  yavaşça sancağını yarıya kadar indirilmesi (mezestre edilmesi) ve selamın idesinin ardından tekrar yerine toka edilmesiyle yapılır. Selamı alan gemi de bunu göstermek için bir defa sancağını mezestre edip ardından yerine toka eder. Fransızlarda selamlaşma sancağın 3 defa yarıya kadar arya edilmesiyle yapılır, ülkemizde İngiliz deniz nezaket kuralları benimsenmiş olduğundan sancak tek sefer mezestre edilir. Bir saygı gereği olarak savaş gemilerinin mutlaka selamlanması gerekir, selamlamada hiç bir şekilde düdük, klakson, siren ve benzeri sesli ikaz araçları kullanılmaz ve el-kol hareketleriyle veya şapka ve benzeri şeyler sallanarak tekneler selamlanmaz.

Sancakyaz kış sabah saat 8’de merasimle toka edilir ve akşam gün batımından hemen sonra merasimle arya edilir. Sancağın hisa ve arya edilmesi temiz kıyafetlerle ve mümkünse başta kasketle yapılır, bu hem bir denizcilik geleneği hem de sancağa karşı gösterilmesi gereken saygının bir gereğidir.  Bir tekneye çekilecek sancak diğer forslardan ve bayraklardan daha büyük olmalıdır.

Ulusal yaslarda veya mürettabattan birinin cenazesi taşındığı durumlarda matem ifadesi olarak sancakların mezestre edilmesi gelenektir.

Yabancı bir misafirin şerefine onun ait olduğu ülkenin bayrağının da göndere çekilmesi gelenektir, ancak bu gibi durumlarda çekilecek bayrağın kendi sancağımızın altında kalmamasına ve sancağımızdan küçük olmamasına dikkat edilmelidir.

Yabancı bir limana girildiğinde sarı renkli karantina (Q) sancağının  sancak gönderde gümrük işlemleri bitene tokada bekletilmesi eski bir gelenektir,gümrük işlemlerinin tamamlanmasının ardından arya edilerek o ülkenin bayrağı toka edilir. Yabancı bir ülkenin karasularında seyrederken o ülkenin ulusal bayrağını da toka etmek gerekir, ancak kendi karasularınıza geri dönüldüğünde bu bayrağı hala tokada kalmamalıdır, bu geleneklere hiç yakışmayan görgüsüzce bir davranıştır.

Zor durumdaki bir denizcinin yardımına koşmak, tüm acil durum çağrılarına yanıt vermek bir denizcilik adeti olmasının yanı sıra kanuni bir zorunluluktur.