Genel
DEMİR HALATLARI VE ZİNCİRLER
Teknenizde kullanacağınız demir halatları esneme özelliğine sahip ve ani yüklenmelerde kopmayacak bir halat çeşidi olmalıdır, bunun için en uygun halat tipi üç bükümlü naylon halatlardır. Naylon halatlar çok fazla esneyerek yüklenmelerden kaynaklanan darbeleri absorbe ederler, bu özelliklerinden dolayı naylon halatların daima zincirle birlikte kullanılması tercih edilmelidir.
Naylon halatlar sürtünmeye karşı diğer halatlar kadar dirençli değildir ve güneşten çok etkilenirler. Yüzeyleri kaygan olduğundan kolay çözülürler, bu nedenle kasa örerken veya düğüm atarken dikkatli olunmalıdır. Artık modern ırgatlar zincirden halata kendiliğinden geçebildiklerinden naylon halatlar zincirin son baklasına örülebilir.
Demir ırgatları için en uygun zincir tipi modern ırgatlara göre standartize edilen galvanize edilmiş kalibre zincirlerdir, bu tip zincirler düşük karbonlu çelikten mamuldür ve çalışma yüklerinin yaklaşık 4 katı ağırlığa kadar dayanabilirler. Bazı kalibre zincirlerin çalışma yüklerini ve ağırlıkları aşağıdadır:
|
Çap |
Çalışma Yükü |
Ağırlık |
|
5 mm |
250 kg |
0,500 kg/m |
|
6 mm |
350 kg |
0,700 kg/m |
|
7 mm |
450 kg |
1,000 kg/m |
|
8 mm |
630 kg |
1,300 kg/m |
|
9 mm |
800 kg |
1,700 kg/m |
|
10 mm |
1000 kg |
2,040 kg/m |
|
14 mm |
2000 kg |
4,100 kg/m |
|
16 mm |
2500 kg |
5,150 kg/m |
Halat ve zincir çapları demirin ağırlığına göre değişmektedir. Değişik boydaki tekneler için normal hava şartlarda kullanılabilecek tırnaklı demir ağırlıklarıyla halat ve zincir kalınlıkları aşağıda verilmiştir:
|
Demir Ağırlığı |
Halat Çapı |
Zincir Çapı |
|
|
6,5 metreden küçük tekneler için |
5 kg |
11 mm |
5 mm |
|
6,5 – 7,5 metre arası tekneler için |
10 kg |
13 mm |
6 mm |
|
7,5 – 9,5 metre arası tekneler için |
11 kg |
14 mm |
6 mm |
|
9,5 – 12 metre arası tekneler için |
16 kg |
14 mm |
8 mm |
|
12 – 14 metre arası tekneler için |
20 kg |
16 mm |
10 mm |
|
14 – 15 metre arası tekneler için |
25 kg |
19 mm |
10 mm |
Zinciri demire bağlamak için galvanize çelik kilitler kullanılır, bu kilitler de en az zincir kadar sağlam olmalıdır. Zincir kilidinin yaklaşık yük gücünü kilogram olarak hesaplamak için milimetre cinsinden pin çapının karesini 2,5 ile çarpın: (pin)2 x 2,5
Demir halatının uzunluğu (halat veya halat+zincir) kolay bir şekilde hesaplanır, bunun için teknenizin uzunluğunun 6 katı uzunluğunda halat bırakmanız yeterlidir, ancak bu kural olta ile balık avlanan tekneler gibi bazı özel amaçlı tekneler için geçerli değildir.
